داوران شهرستانی در حاشیه مستطیل سبز

ورزش را با چه رشته ای شروع کردید؟
من در محله 22 بهمن سقز زندگی می‌کردم که فوتبالیست‌های خوبی هم چون هاوری مصطفی نژاد و مرحوم برادرم حسین شافعی در این محله بودند که ما برای دیدن بازی‌هایشان به استادیوم می‌رفتیم به همین خاطر به فوتبال علاقمند شدم و در سال 76 در اولین مدرسه فوتبال سقز ثبت نام کردم آقای سعید کریم پور مربی این تیم بود در مدرسه فوتبال به فعالیت ورزشکاران بر اساس آیتم‌های مختلف نمره می‌دادند که ما تا کنون مدرسه فوتبالی به این شکل ندیده‌ام هم دوره من نفراتی چون شیرکو حجازی بودند که اکنون رئیس هیأت فوتبال سقز است.

تا چه زمانی فوتبال بازی کردید؟
من از رده نونهالان تا رده امید عضو تیم منتخب سقز بودم با تیم شرکت‌های ساختمانی سقز سال 79 در لیگ کشوری حضور پیدا کردم تا اینکه همزمان با فوتبال وارد عرصه داوری شدم.

از نحوه ورود خود به داروی صحبت کنید؟
زمانی که در آموزشکده یزدانپاه سنندج تحصیل می‌کردم به توصیه آقای کیهان کمانگر که مربی فوتسالمان بود سال 83 در دوره داوری درجه 3 فوتبال که مدرس آن آقای منصور کرباسچی حضور پیدا کردم، سال 86 به همراه هیوا بهمنی در کلاس داوری درجه 2 قزوین مدرسی آقای میرزابیگی شرکت کردیم و سال 89 در سنندج به مدرسی بهرام مهرپیما موفق به اخذ داوری درجه یک شدم و در نهایت سال93 درجه ملی داوری را در قم به مدرسی مسعود مرادی اخذ کردم.

چه زمانی اوج داوری شما بود؟
به نظر خودم اوج داوری‌ام در سال‌های 90 الی 93 بود که آقای ایرج ساعدی رئیس کمیته داوران کردستان بود من به همراه شاهو اصلانی، کاوه بهمنی و کورش کریمی در سطح کشور قضاوت می‌کردیم و بهترین دوران داوری من بود. هر چند سال 96 توسط صابر قریشی رئیس وقت کمیته داوران به کلاس داوری لیگ دسته یک معرفی شدم و این دوره را با موفقیت طی کردم اما متأسفانه در لیگ دسته یک به من داوری ندادند.

چرا خیلی زود و در سال 98 از داوری مسابقات کشوری کنار کشیدید؟
چون شرایط برای قضاوت مسابقات کشوری فراهم نبود و من هم به آن جایگاه که می‌خواستم نرسیدم از ادامه کار دلسرد شدم و حتی می‌خواستم به طور کلی داوری را کنار بگذارم که برخی از دوستان من را منصرف کردند در نهایت تا امسال داوری در سطح استان را ادامه دادم.

مهم‌ترین بازی‌هایی که سوت زده‌اید؟
سال 93 بازی شهرداری ارومیه و داماش گیلان در لیگ 2

حدود 20 سال به عنوان داور در سطح استان و کشور قضاوت کرده‌اید به نظر شما مشکلی اصلی داوری در کردستان چیست؟
به نظر من در طول 20 سال گذشته هر کس که مسئول کمیته داوران فوتبال استان بوده است توجه بیشتری به داوران سنندجی داشته است و به داوران شهرستانی بهای کمتری داده است در حالی که داوران شهرستانی تلاش بیشتری می‌کرده‌اند نفراتی مثل سیراون و سالار رنگین کمان از مریوان و ادریس ظفری از کامیاران جزء داوران خیلی خوبی بودند که به آن‌ها توجه نشد. متأسفانه بازی‌های استانی را با داوران شهرستانی پر می‌کند اما برای مسابقات کشوری داوران سنندجی مورد توجه هستند. من با درجه ملی برای داوری در مسابقات استانی 120 هزار تومان دریافت می‌کنم! داوران استان برای تهیه لباس هم با مشکل مواجه هستند در طول سال به سختی هیأت فوتبال یک دست لباس به آن‌ها می‌دهد! با این شرایط داوران شهرستانی با چه انگیزه ای به قضاوت ادامه دهند؟ به دلیل این شرایط هر روز شاهد کمتر شدن داوران شهرستانی هستیم. البته ناگفته نماند با آمدن آقای فرشید زندی بعنوان رئیس هیئت فوتبال سنندج تغییرات خوبی در رویکرد هیئت فوتبال و بحث داوری ایجاد شد و جان تازه ای به هیئت فوتبال دادند که جای تقدیر و تشکر دارد.

چه راهکاری برای حمایت و رفع تبعیض‌ها نسبت به داوران شهرستانی دارید؟
باید یکی از داوران شهرستانی در کمیته داوران استان حضور داشته باشد تا از حق آن‌ها دفاع کند که یکی از برنامه های آینده من است تا به عنوان نماینده داوران شهرستانی کمک کنم که آن‌ها هم مثل داوران سنندجی بتوانند رشد کنند و در لیگ‌های کشوری قضاوت کنند. در حال حاضر فقط آقای نور بخش به عنوان تنها داور شهرستانی در لیگ‌های کشوری داوری می‌کند که او هم اکنون ساکن سنندج است. به نظر چند داور شهرستانی هستند که می‌توانند در لیگ‌های کشوری سوت بزنند اما متأسفانه به آن‌ها بها داده نشده است.

یعنی در طول 20 سال گذشته به داوران شهرستانی بها داده نشده است؟
زمانی که آقای صابر قریشی مسئول کمیته داوران بود با دعوت از آقای کامرانی فر یک دوره داروی را برگزار کردند و حتی تعدادی از داوران شهرستانی را انتخاب کردند که متأسفانه کامرانی در کمیته داوران کشور نماند و صابر قریشی هم که می‌خواست به داوران شهرستانی توجه کند با فشار داوران سنندجی نتوانست برنامه های خود را عملی کند.

به نظر شما سطح داوری استان نسبت به فوتبالمان چگونه است؟
به دلیل حضور داورانی چون آرمان اسعدی که در مسابقات بین‌المللی حضور دارد و نفراتی چون ایرج ساعدی، شاهو اصلانی، کاوه بهمنی، کورش کریمی، هیوا بهمنی، فزارد منصوری، اشکان رضایی مقدم و … که در لیگ‌های مختلف کشوری سوت زده‌اند سطح داوری ما از فوتبال بالاتر است و اگر دیدی استانی نسبت به داوران داشتیم شاید داوران بیشتری در سطح اول کشور قضاوت می‌کردند.

به نظر شما برای افزایش سطح داوری استان چه اقداماتی باید انجام داد؟
کمیته داوران باید برای داوران در طول فصل برنامه داشته باشد و حتی برخی مواقع کلاس روانشناسی برای آن‌ها تدارک ببیند این در حالی است که فقط قبل از آغاز فصل یک تست می‌گیرند و بعد از آن داور را به امان خود رها می‌کنند.
من اگر زمانی در کمیته داوران مسئولیت بگیرم با یک برنامه ریزی منظم، علمی و حمایت مالی روی یک سری از داوران سرمایه گذاری می‌کنم برای آن‌ها برنامه روزانه تدوین می‌کنم نه مثل حالا که اگر داور وقت اضافه داشته باشد برای تمرین وقت می‌گذارد در حالی امروزه باید به صورت روزانه تمرینات بدنی و آمادگی جسمانی را انجام دهند تا بتواند قضاوت منصفانه داشته باشند متأسفانه در حال حاضر در برخی از شهرستان‌ها مکانی برای استراحت داوران نیست و در کنار آن هم برخورد بدی با داوران دارند و حتی در پذیرایی از داوران هم کم کاری می‌کنند با این شرایط نباید انتظار بیشتری از داوران داشته باشیم.

چرا تصمیم گرفتید از داوری خداحافظی کنید؟
یکی از دلایل اصلی خداحافظی من بی‌انگیزگی و بها ندادن به داوران شهرستانی بود، وقتی دانستم نمی‌توانم پیشرفت کنم تصمیم گرفتم قبل از اینکه به من بگویند برو از داوری خداحافظی کردم و راه را برای داوران جوان باز کنم هر چند از نظر بدنی می‌توانستم چند سال دیگر هم قضاوت کنم و در کنار آن هم برخی مشکلات زندگی دست به دست هم داد تا در این مقطع خداحافظی کنم.

در مورد بازی خداحافظی صحبت کنید که مقداری هم جنجالی شد؟
امسال من در سنندج حضور داشتم ولی چون داور شهرستانی محسوب می‌شدم 8 بازی را برای آبیدر قضاوت کردم و چون تیم آبیدر من را قبول داشت و تیم کوردان هم متعلق به زادگاهم سقز بود و هر دو حرمت من را حفظ می‌کردند با پیشنهاد خودم این بازی را برای خداحافظی انتخاب کردم. در این بازی یک اشتباه تأثیر گذار داشتیم که ابتدا پنالتی به سوت آبیدر اعلام شد و من چون به کمک داور اختیار تام داده بودم که اگر صحنه ای پیش آمد صد درصد مطمئن شد پنالتی است اعلام کنند که بعد از صحبت با کمک داور متوجه شدم به خطای پنالتی مطمئن نیست نظر خود را عوض کردم و حق را به حقدار دادم، متأسفانه در دوران داوری‌ام چنین وضعیت تا کنون پیش نیامده بود اما در بازی خداحافظی این اتفاق افتاد. اما روال معمول این است در یک بازی دوستانه که یک تیم مطرح حضور داشته باشد باید داور خداحافظی کند که این امکان برای من فراهم نبود. از باشگاه آبیدر سپاسگزارم که با اهدای گل و لوح از من تقدیر کردند که تا آخر عمر فراموش نمی‌کنم از میلاد کهزادی و شاهو اصلانی تشکر می‌کنم که مراسم خداحافظی سنگ تمام گذاشتند ولی از هیأت فوتبال استان گله دارم که بعد از 20 سال قضاوت در سطح استان نتوانست در روز خداحافظی یک یادبود به من بدهد! در طول این سال‌ها هیأت فوتبال نتوانست در روز جهانی داور حتی یک شاخه گل هم به داوران خود بدهد که جای نقد دارد.

از خاطرات تلخ و شیرینی داوری بگویید؟
تلخ‌ترین بازی که به عنوان داور حضور داشتم در هگلان بود که مرحوم شریف عبدالهی هم حضور داشت در آن بازی زمین مسابقه آماده نبود و هر چند شرایط مهیا نبود ما برای تیم میزبان خیلی حرمت قائل شدیم با یک ساعت تأخیر بازی را شروع کردیم در پایان یکی از بازیکنان دهگلان به صورتم مشت زد که هیچ وقت از یاد نمی‌برم چون در دوران 20 ساله داوری‌ام هیچ بازی نبوده که با کتک و کتک کاری به پایان برسد.
اما شیرین‌ترین خاطره من فینال مسابقات لیگ برتر استان بین دو تیم بیجار و آبیدر سنندج که هیوا نوجوان و محسن مشاکی کمک من بودند در پایان من به عنوان بهترین داور فصل انتخاب شدم و بهترین دوران من زمانی بود که تازه به داروی آمده بودم و با آقای امین زاده و کریمی در لیگ استان قضاوت می‌کردم.

الگو شما در داوری؟
در ایران محسن ترکی را خیلی قبول داشتم هر چند که به جایگاهی که در داوری لیاقتش را داشت نرسید و بعد از او علیرضا فغانی در جهان هم داوری کولینا را دوست دارم.

اگر به گذشته برگردیم دوباره داوری را انتخاب می‌کنید و یا اینکه پشیمان نیستید؟
با تجربه ای که در این 20 سال کسب کرده‌ام قطعاً داوری را انتخاب نمی‌کردم، اگر هم بچه‌ام بخواهد داور بشود اجازه نمی‌دهم و یا اینکه اول شرایط را برایش فراهم می‌کنم در شهر های بزرگ و صاحب فوتبال داوری کند چون استان کردستان فوتبالی ندارد که داور بتواند خود را نشان دهد برخی مواقع ما به دلیل نبود مسابقه فوتبال مجبور بودیم رقابت‌های فوتبال روستایی را قضاوت کنیم.

سخن پایانی…
در ابتدا قدردان پدر و مادر هستم و در مرحله بعدی از همسرم تشکر می‌کنم که با همه سختی‌ها داوری ساخته‌اند همیشه سنگ صبور من بودند، دست بوس همه پیشکسوتان و افرادی هستم که در داوری به من کمک کردند. همیشه تلاش کرده‌ام حق را به حقدار بدهم اما از همه داوران، بازیکنان، مربیان و همه کسانی که ناخواسته حقی از آن‌ها ضایع شده حلالیت می‌طلبم.