کوهنوردی آزمونی برای عبور از چالش‌ها

کوهنوردی یکی از رشته های جذاب ورزشی است که علاقمندان زیادی را توانسته به خود جذب کند. بیشتر طرفداران این رشته در گذشته در قالب گروه های کوهنوردی و در حال حاضر هم در باشگاه های کوهنوردی مشغول به فعالیت هستند.
باشگاه آرش سنندج یکی از قدیمی‌ترین گروه های کوهنوردی استان است فعالیت خود را در روز 27 خرداد سال 57 در شهرستان سنندج آغاز کرد. این گروه نخستین صعود خود را در همان زمان به قله شاهو انجام داد و پس از 10 سال فعالیت کوهنوردی در سال 67 توسط فدراسیون کوهنوردی به عنوان سی‌امین گروه رسمی کوهنوردی به رسمیت شناخته شد.
شرکت در بیش از 20 برنامه سراسری و کشوری، گشایش مسیر در دیواره‌های بیستون، برنجان، پل خواب کرج، دیواره قله ئه‌والان، مسیر دول کرو، مسیرهای صلوات آباد، علوم پزشکی، سنگ سیاه، صعود دیواره علم‌کوه از مسیر هاری رست، گرده آلمان‌ها بیش از 5 بار، عبور از یخچال شمالی سبلان، یخچال شمالی شاهو، یخچال حسن در خط‌ ‌الرآس فنی شاهو برای نخستین بار در ایران از مهم‌ترین این برنامه‌ها بوده است.
برای آشنایی بیشتر با فعالیت‌های باشگاه کوهنوردی آرش با فریدون می‌رانی سرپرست این باشگاه مصاحبه ای انجام داده‌ایم.

ورزش را از چه سنی با چه رشته ورزشی شروع کردید؟
من خیلی دیر و از سن 35 سالگی ورزش را به طور رسمی از رشته کوهنوردی شروع کردم، البته قبل از این تاریخ به خاطر اینکه به طبیعت علاقه داشتم به کوه می‌رفتم اما به صورت تفریحی و غیر حرفه ای تا اینکه سال 78 با گروه کوهنوردی آرش آشنا شدم.

در مورد تاریخچه باشگاه کوهنوردی آرش صحبت کنید؟
باشگاه آرش یکی از قدیمی‌ترین گروه های کوهنوردی سنندج است که سال 57 توسط مرحوم ابراهیم نصیری، مسعود بذرافکن و مهدی خسروی راد تاسیس شد که هدف اصلی آنان پایه گذری کوهنوردی نوین و فاصله گرفتن از کوه روی بود و مرحوم حمداله محمدی مسئول انتشارات باشگاه بود که با چندین شماره مجله کوهنوردی به نام «هرس» را منتشر کردند. از سال 96 که مصوب شد گروه‌های کوهنوردی باید در قالب باشگاه فعالیت کنند گروه آرش به باشگاه کوهنوردی تبدیل شد.

از چه سالی مسئولیت باشگاه آرش را بر عهده دارید؟
از سال 1400 به عنوان سرپرست باشگاه کوهنوردی آرش مشغول به فعالیت هستم و قبل از آن هم 15 سال مسئول کمیته فنی این باشگاه بودم.

در طول این 25 سالی که کوهنوردی می‌کنید چه صعودهای مهمی داشته‌اید؟
اکثر کوهای مرتفع این را صعود کردم، ولی دو بار صعود زمستانی به دماوند داشته‌ام که اولین بار آن سال 81 بود، 2 بار در زمستان به سبلان صعود کرده‌ام، سال 85 برای اولین بار از استان کردستان در زمستان به همراه تیم چهار نفره باشگاه آرش از مسیر شمال شرقی به آوالان صعود کردم و خط رأس شاهو را طی کردیم و دیواره علم کوه و اشتران کوه از جمله صعودهای من بوده است و در بحث غارنوردی تا چاه دهم غار «پرآو» را پیمایش کرده‌ام. سال 87 در دیواره آوالان «کوچک چرمگ» یک مسیر جدید 100 متری را به نام آرش باز کردیم در مسیر «دول کرو» سال 85 و 402 سال توانستیم 2 مسیر جدید ایجاد کنیم.

از دوره های آموزشی که در آن شرکت داشتید، بگویید؟
دوره های مربیگری کوه‌پیمایی، سنگ نوردی، یخ و برف را گذرانده‌ام و چندی پیش دوره غارنوردی را طی کردم.

در طول مدت دو سال گذشته که به عنوان سرپرست باشگاه آرش انتخاب شده‌اید چه اقداماتی انجام داده‌اید؟
در این مدت بیش از 25 نفر نیرو جوان و فعال را جذب کرده‌ایم و در سال اخیر هم 5 دوره آموزشی تایید شده فدراسیون و 10 دوره آموزشی و دانش افزایی درون باشگاهی را برگزار کرده‌ایم و هر هفته حداقل یک برنامه کوهنوردی را اجرا می‌کنیم و در هر فصل هم چندین برنامه شاخص را طبق تقویم سالانه باشگاه داریم. بیش از 80 نفر آقا و خانم عضو رسمی باشگاه آرش هستند که از سن 16 تا 70 سال را شامل می‌شود و بیشترین تعداد اعضای باشگاه 25 تا 35 سال هستند.

گروه و باشگاه کوهنوردی چه تفاوتی با هم دارند؟
باشگاه یک سری قواعد و دستورالعمل مخصوص خود را دارد که باید تحت نظر فدراسیون و اداره ورزش و جوانان فعالیت کنید و هر برنامه ای را که اجرا می‌کنید حتماً باید بر اساس دستورالعمل فدراسیون باشد تا مشکلی برای کسی پیش نیاید در کل فعالیت در قالب باشگاه امنیت خاطر و آسایش بیشتری نسبت به گروه های کوهنوردی دارد برای ورزشکاران دارد هر چند تاسیس باشگاه های کوهنوردی در جذب مخاطب بیشتر تأثیر منفی گذاشته است اما فعالیت در قالب باشگاه باعث می‌شود ورزشکاران با اطلاعات بیشتر و آگاهانه برنامه های ورزشی خود را اجرا کنند.

چه تعریفی از کوهنوردی دارید؟
کوهنوردی صبر، استقامت و با شرایط سخت کنار آمدن است که در زندگی روزمره افراد تأثیر بسیار مثبتی دارد.

چه خاطرات تلخ و شیرینی از 25 سال کوهنوردی خود دارید؟
کوهنوردی سراسر پر از خاطرات شیرین است مگر اینکه حادثه ای برای کوهنوردی پیش بیاید که آن را تلخ کند، صعود شمال شرقی شاهو در سال 87 و طی کردن خط رأس شاهو از صعود های شیرین و خاطره انگیز من بوده است و جان باختن کوهنوردان در کوه جزء خاطرات تلخ من است.

به نظر شما تفاوت کوه روی و کوهنوردی در چیست؟
میان کوه روی و کوه نوردی تفاوت بسیاری وجود دارد، کوه روی رفتن تفریحی به کوه ها کم ارتفاع است مانند بسیاری از مردم که به آبیدر می‌روند، اما برای کوه نوردی باید دوره های بسیاری را طی کنید تا علم رفتن به کوه و نحوه استفاده درست از تجهیزات در شرایط مختلف آب و هوایی را کسب کنید تا با حداقل خطر و آسیب بتوانید یک ورزش مفید و مفرح را انجام داده باشید.

استقبال مردم از رشته کوهنوردی چگونه است؟
در حال حاضر با توجه به مشکلات مالی که اکثر جامعه با آن دست به گریبان است و تجهیزات کوهنوردی هم گران است و تهیه یک تجهیزات متوسط حدود 30 میلیون تومان هزینه دارد با این وصف استقبال از این رشته بسیار خوب است هر چند بیشتر آن‌ها کوه رو هستند و علم استفاده از تجهیزات را ندارد و یا از تجهیزات مانند کفش و کوله غیر استاندارد استفاده می‌کنند که در آینده تبعات منفی بر روی سلامت آن‌ها دارد به همین خاطر اگر این افراد در قالب باشگاه کوهنوردی فعالیت داشته باشند روش درست کوهنوردی را آموزش می‌بینند.

به عنوان سرپرست یک باشگاه کوه نوردی چه انتظاری از مسئولین ورزشی و هیأت کوهنوردی دارید؟
انتظار داریم به باشگاه های کوهنوردی بهای بیشتری بدهند و اسپانسر برنامه های آن‌ها باشند. باید هیأت کوهنوردی ارتباط و تعامل خوبی داریم ولی متأسفانه هیچ منابع مالی در اختیار ندارند که کمک حال باشگاه ها باشد. در بحث زیرساخت‌ها هم ورزشکارانی که در رشته سنگ نوردی فعالیت می‌کند به خاطر اینکه در استان دیواره استاندارد نداریم و دیواره استادیوم 22 گولان ارتفاع کمی دارد لذا برای تمرین ناچار هستند به استان همدان بروند و رفت و برگشت 400 کیلومتر را طی می‌کنند. در همدان به دلیل وجود زیرساخت‌ها علاقمندان به سنگ نوردی از دوران کودکی فعالیت خود را شروع می‌کنند در سن جوانی به اوج تجربه و پختگی می‌رسند اما در استان ما این شرایط فراهم نیست.

باشگاه آرش در بخش همگانی فعالیت قابل قبولی دارد آیا برنامه ای برای بخش قهرمانی دارید؟
به تازگی برنامه ریزی کرده‌ایم که در بخش قهرمانی هم فعالیت داشته باشیم به همین خاطر کار بر روی رده سنی پایه را شروع کرده‌ایم و روی چندین نوجوان سرمایه گذاری می‌کنیم. در بخش سنگ نوردی باشگاه آرش فعال است هر هفته که هوا مساعد باشد با در اختیار گذاشتن تجهیزات در مکان‌های مختلف علاقمندان به سنگ نوردی را آموزش می‌دهیم.

شرایط عضو گیری در باشگاه آرش چگونه است؟
برای عضوگیری فراخوان می‌دهیم و کسانی که تمایل داشته باشند ثبت نام می‌کنند ما هم 6 ماه به طور آزمایشی وی را پذیرش می‌کنیم در این مدت باید حداقل 5 دوره آموزشی را که فدراسیون الزام کرده است را طی کند بعد از آن با توجه به فعالیت و شرایط اخلاقی که دارد هیئت مدیره تصمیم می‌گیرد آن فرد عضویت باشگاه درآید یا شرایط لازم را ندارد البته اولویت باشگاه جذب نیروهای جوان است.

در مورد درجه سختی کوه ها توضیح دهید؟
در کوهنوردی هر کوه بر اساس سختی که در صعود دارد درجه بندی می‌شود از 1 تا 5 مسیر ساده کوهنوردی است از 6 تا 9 شامل مسیرهایی است که در برخی نقاط به اصلاح «دست به سنگ» است از درجه 10 به بالا برای صعود باید حتماً از طناب استفاده کنید.
در استان کردستان کدام کوه ها از درجه سختی بیشتری برخوردار هستند؟
درجه سختی به مسیر صعود شما بستگی دارد که شمالی و یا جنوبی باشد آوالان یکی از کوه‌هایی است که در جهت‌های مختلف و درجه سختی می‌توان به آن صعود کرد به نظر من یکی از کوه های جذاب برای کوهنوردی است.

چهل چمه تنها کوه استان کردستان در طرح سیمرغ است در مورد این کوه صحبت کنید؟
چهل چمه از کوه‌های پیمایشی استان است که از درجه سختی پایینی برخوردار است و متأسفانه در طرح سیمرغ هم کوهنوردان با ماشین تا نزدیک قله می‌روند و مسیر کمی را کوهنوردی می‌کنند بطوریکه در کمتر از نصف روز با کمک ماشین به قله می‌روند برمی گردند! در حالی که برای پیمایش این کوه به طور میانگین به یک روز کار نیاز است و یا در کوه های استان‌های دیگر هم در طرح سیمرغ، کوهنورد تا نزدیکی قله را با موتور می ورد ظرف 2 روز سه قله را صعود می‌کند که در حالی به طور معمول باید 6 روز این کار باید طول بکشد. طرح سیمرغ هر چند شاید مزایایی برای افراد بومی منطقه داشته باشد اما از هدف و اصل کار دور شده است البته قرار است در آینده نزدیک نظارت بیشتری بر اجرای طرح سیمرغ صورت گیرد.